1. Khó khăn của trẻ tự kỷ mà cha mẹ cần biết
Trẻ rối loạn phổ tự kỷ thường gặp các khó khăn mang tính cốt lõi bao gồm khả năng giao tiếp, kỹ năng tương tác xã hội, các hành vi rập khuôn định hình và có những trẻ còn có vấn đề liên quan đến rối loạn giác quan. Các vấn đề khó khăn này thường khởi phát ở những năm đầu đời, và thường được cha mẹ nhận thấy rõ nhất với các biểu hiện như:
Ngôn ngữ: Cha mẹ cũng có thể nhận thấy rằng con rất khó khăn khi thể hiện lời nói, và có nhiều trường hợp 3-4 tuổi rồi vẫn chưa có lời nói hoặc vốn từ vựng rất ít và nói không có tính chủ đích (hay nói cách khác là chưa có ngôn ngữ mang tính chức năng).
Hành vi chơi đùa: Cha mẹ có thể nhận thấy các biểu hiện như con rất ít tương tác chơi đùa, cách thức chơi cũng chậm và khác biệt (như ít hứng thú với đồ vật, đồ chơi; chơi một cách máy móc và rập khuôn theo một kiểu như đẩy xe qua lại liên tục, thích ngắm bánh xe quay tròn, hay nhiều lúc thích xếp hàng dài để ngắm nghía,....).
Tương tác xã hội: Một số biểu hiện mà cha mẹ dễ nhận thấy những khó khăn mà các con gặp phải như rất hạn chế trong việc kết nối và chơi đùa với các trẻ khác cùng lứa tuổi, cảm giác như con rất thụ động và rụt rè và thích chơi một mình, đặc biệt là nhiều lúc tỏ ra khó chịu, từ chối đến một môi trường mới lạ hoặc tỏ ra một cách quá tự nhiên và không hề biết sợ hãi trong môi trường mới.
Trẻ rối loạn phổ tự kỷ gặp muôn vàn khó khăn và trở ngại (Ảnh: internet)
2. Trẻ xem tivi, điện thoại là nguyên nhân gây nên chứng tự kỷ, chậm nói?
Chứng rối loạn phổ tự kỷ là một dạng rối loạn phát triển thần kinh liên quan đến chức năng của não bộ. được đặc trưng bởi hai khiếm khuyết chính về giao tiếp xã hội và có hành vi, sở thích mang tính hạn hẹp, lặp đi lặp lại.
Thường các bậc cha mẹ hay suy đoán rằng, việc cho con xem tivi, điện thoại quá nhiều là lý do gây nên con chậm nói hay gây nên triệu chứng rối loạn phổ tự kỷ của con. Điều đó cũng là một trong những nguy cơ ngầm ẩn gây nên những đau khổ, cảm giác tội lỗi hoặc thậm chí các thành viên trong gia đình còn đỗ lỗi cho nhau về việc giáo dục con thiếu phụ hợp gây nên vấn đề hiện tại của con.Các bậc cha mẹ cần hiểu rằng, nguyên nhân gây nên rối loạn phổ tự kỷ tới nay vẫn chưa được khẳng định. Không có một nguyên nhân duy nhất gây ra chứng tự kỷ và không có một dấu hiệu tự kỷ duy nhất.
Tuy nhiên, chúng ta cũng sẽ nhận thấy một điều rằng các trẻ có rối loạn phổ tự kỷ thường có một hứng thú và nhạy bén một cách rất đặc biệt với các thiết bị công nghệ nói chung. Và với việc thích thú đặc biệt với các thiết bị công nghệ như vậy cộng thêm việc cha mẹ chiều và cho con sử dụng thường xuyên, điều đó vô tình cản trở quá trình giao tiếp mang tính xã hội của con. Việc sử dụng tivi, điện thoại là kênh một chiều không có sự tương tác và hồi đáp lại các đáp ứng của trẻ, điều này càng dẫn tới nhiều nguy cơ gây nên khó khăn của trẻ.
Với những khiếm khuyết của trẻ rối loạn phổ tự kỷ như giao tiếp xã hội và các hành vi hạn hẹp, lặp đi lặp lại đã có từ trước cộng thêm những rào cản để kết nối xã hội vì thường xuyên xem tivi, điện thoại sẽ là vấn đề làm giảm các kỹ năng của trẻ thêm trầm trọng hóa hơn.
Vì vậy, việc để trẻ xem tivi, điện thoại chỉ làm tăng thêm những khó khăn của trẻ chứ không phải là nguyên nhân gây nên. Vì thế, các bậc cha mẹ cần lưu ý giảm thiếu tối đa thời gian cho con xem tivi, điện thoại, thay vào đó là tăng thời gian tương tác trực tiếp giữa người với người cùng với con, gia tăng thời gian tham gia các hoạt động cùng với con trong các hoạt động hàng ngày và đặc biệt cần cho con tiếp cận sớm với các chương trình giáo dục sớm tại các trung tâm chuyên biệt.
Tài liệu tham khảo
[1] A365.vn
[2] Nguyễn Xuân Hải, Nguyễn Nữ Tâm An, Hoàng Văn Tiến (2019), Hỗ trợ phục hồi chức năng cho trẻ tự kỉ tại Việt Nam, NXB ĐHQGHN.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét