Chuyển đến nội dung chính

Điều quan trọng ưu tiên mà cha mẹ phải dạy cho con để phát triển giao tiếp bình thường

1. Cha mẹ cần ưu tiên phát triển giao tiếp không lời trước khi có lời

    Trông chờ con có thể nói và sử dụng được lời nói trong hoạt động hàng ngày có lẽ là điều mà rất nhiều cha mẹ có con rối loạn phổ tự kỷ hàng mong mỏi. Các kỹ năng giao tiếp bắt đầu từ khi trẻ được vài ngày tuổi (Ví dụ lúc còn sơ sinh trẻ khóc khi lạnh hay đói hoặc hoảng sợ,...) và kỹ năng giao tiếp phát triển qua rất nhiều mức độ để đạt tới kỹ năng giao tiếp bằng lời. Trong đó, giao tiếp bằng lời( Ví dụ: nói, đọc, viết và giao tiếp không lời (ví dụ: cử chỉ điệu bộ,  hoặc tranh ảnh). Tất cả chúng ta cũng dùng các vận động của cơ thể và những kỹ năng xã hội khác như lần lượt, nói vừa và đủ, nhìn, lắng nghe để làm giao tiếp có hiệu quả và ý nghĩa. Tuy nhiên, trẻ rối loạn phổ tự kỷ thường gặp rất nhiều khó khăn để phát triển kỹ năng giao tiếp và đặc biệt thường thiếu hụt các kỹ năng được xem là cốt lõi và quan trọng trong giao tiếp đó là kỹ năng giao tiếp không lời.


Cha mẹ cần ưu tiên phát triển giao tiếp không lời trước khi có lời (Ảnh: internet)

2. Khó khăn thường gặp của trẻ tự kỷ về giao tiếp không lời 

Ngôi nhà giao tiếp (nguồn Internet)
 
    Trong ngôi nhà giao tiếp có rất nhiều nền móng quan trọng trong vấn đề giao tiếp của con. Trong đó, bao gồm khả năng chú ý, khả năng lắng nghe, khả năng bắt chước, luân phiên, chơi đùa, và ở trên cùng thì mới tới mái nhà đó là cử chỉ điệu bộ và tiếp sau đó mới tới lời nói.Vậy cha mẹ chúng ta thấy rằng, các yếu tố nền móng và yếu tố về giao tiếp không lời có vai trò vô cùng quan trọng.
    Đối với trẻ phát triển bình thường, kênh giao tiếp không lời phát triển rất là tốt trước đó và tự phát triển trong quá trình trẻ phát triển. Tuy nhiên, đối với con có rối loạn phổ tự kỷ khả năng giao tiếp không lời của các con có dấu hiệu khởi phát muộn hơn, số lượng các hành vi giao tiếp mà con thể hiện cũng ít hơn (ví dụ con chỉ thể hiện được một số hành vi cử chỉ điệu bộ như kéo tay, ngửa tay xin khi muốn yêu cầu,... ), số lần con thể hiện không liên tục và ít hơn so với các trẻ phát triển bình thường khác. Ngoài ra, các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, việc phát triển giao tiếp không lời của các con đã có những phát triển nhưng các con vẫn còn gặp nhiều khó khăn trong việc kết hợp với giao tiếp bằng lời nói (Ví dụ: con sẽ có khó khăn khi vừa ngửa tay xin vừa nói "con muốn"....hoặc  khó khăn khi biểu lộ bằng cử chỉ hành động và lời nói một lúc như nói "con không thích" kèm lắc đầu hoặc lắc tay,...).
 
3. Cách giúp cha mẹ thúc đẩy giao tiếp không lời
    Cha mẹ cần ưu tiên các hoạt động can thiệp cho con thông qua các hoạt động chơi đùa, cải thiện các kỹ năng về cử chỉ điệu bộ giao tiếp, khả năng chú ý đồng thời dựa trên các chương trình can thiệp sớm. Đặc biệt, trong giai đoạn can thiệp thúc đẩy giao tiếp không lời, cha mẹ cần lưu ý dành nhiều thời gian cho hoạt động chơi giữa người với người, hướng dẫn trẻ thể hiện hành vi cử chỉ điệu bộ thông qua việc kích thích động cơ giao tiếp của con như: Hướng dẫn chon chỉ tay khi muốn lấy đồ vật, dạy con biết lắc đầu khi con không muốn hoặc không thích, ..thông qua việc tạo các tình huống trong các hoạt động hàng ngày. Các hoạt động chơi và hướng dẫn kỹ năng chơi sẽ được thể hiện chi tiết trong các bài được đăng trên trang web https://www.dayconsmart.com/ cha mẹ có thể tham khảo thêm trong chuyên mục.
    Như vậy chúng ta có thể nhận thấy, giao tiếp không lời là mốc phát triển vô cùng quan trọng trong quá trình phát triển của trẻ. Nếu cha mẹ tập trung vào việc can thiệp phát triển giao tiếp không lời sẽ mang lại kết quả tích cực tới sự phát triển giao tiếp của con và là bước đà để con phát triển nhanh nhất.

C.Bình





Nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

Những biểu hiện chứng tỏ con bạn chưa sẵn sàng để đi học lớp 1

     Hiện nay thực trạng phụ huynh quá lo lắng cho việc học của con trước khi bước vào lớp 1 nên thường có tình trạng cho con đi học các lớp dự thính quá sớm. Trong đó, đặc biệt là các cha mẹ có con rối loạn phát triển đang học các lớp hòa nhập tại các trung tâm can thiệp, việc cha mẹ thường có xu hướng ép hoặc cố dạy con phải tập đọc, tập viết và làm toán quá sớm thậm chí áp lực lên cả giáo viên can thiệp để đáp ứng kỳ vọng cho con vào lớp 1 trong khi những kiến thức đó lại quá sức so với năng lực hiện tại của trẻ. Hôm nay trang  Dayconsmart.blogspot.com sẽ chỉ ra những biểu hiện mà con bạn chưa thực sự sẵn sàng vào lớp 1. 1. Trẻ quá rụt rè, hạn chế trong giao tiếp      Các biểu hiện cha mẹ cần lưu ý như con thiếu tự tin, dễ bối rối, luống cuống vì không thể trả lời hay đáp ứng các hoạt động vui chơi, kết bạn, thường có xu hướng chơi loanh quanh trong lớp một mình hoặc chơi với rất ít bạn. Trẻ khó khăn trong việc đáp ứng các hoạt động chung trong lớp, hầu như tách biệt mình với các b

Các biện pháp hỗ trợ cho các con giảm thiểu tác động tâm lý trong mùa dịch mà cha mẹ cần biết

     T rong giai đoạn xã hội đang phải thực hiện chỉ thị giãn cách xã hội, các hoạt động kết nối xã hội nói chung bị gián đoạn gây nhiều ảnh hưởng, đặc biệt là đối tượng trẻ em và thanh thiếu niên là một trong những đối tượng dễ bị tác động ảnh hưởng nhất. Một số nghiên cứu gần đây chũng cho thấy thời gian ở nhà các em sử dụng các thiết bị điện tử có dấu hiệu gia tăng rất cao trung bình khoảng 30 giờ mỗi tuần, tỷ lệ vận động thể chất giảm tới 4/5 so với trước đại dịch. Đây thực sự là một thách thức lớn ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe thể chất lẫn tĩnh tần của trẻ em và thanh thiếu niên.      Các giải pháp khuyến nghị giúp cho cha mẹ và các em có những hoạt động phù hợp nhằm phòng ngừa những tác động của đại dịch lên sức khỏe tâm thần của các em bao gồm: 1. Xây dựng kế hoạch và thời gian biểu một cách khoa học      Cha mẹ cũng có thể định hướng hoặc thảo luận với các em về các kế hoạch cũng như thời gian biểu trong ngày. Định hướng cho các em thiết kế thời gian biểu theo lịch tr

Xem tivi, điện thoại có phải là nguyên nhân gây nên chứng tự kỷ?

  1. Khó khăn của trẻ tự kỷ mà cha mẹ cần biết      Trẻ rối loạn phổ tự kỷ thường gặp các khó khăn mang tính cốt lõi bao gồm khả năng giao tiếp, kỹ năng tương tác xã hội, các hành vi rập khuôn định hình và có những trẻ còn có vấn đề liên quan đến rối loạn giác quan. Các vấn đề khó khăn này thường khởi phát ở những năm đầu đời, và thường được cha mẹ nhận thấy rõ nhất với các biểu hiện như:       Ngôn ngữ: Cha mẹ cũng có thể nhận thấy rằng con rất khó khăn khi thể hiện lời nói, và có nhiều trường hợp 3-4 tuổi rồi vẫn chưa có lời nói hoặc vốn từ vựng rất ít và nói không có tính chủ đích (hay nói cách khác là chưa có ngôn ngữ mang tính chức năng).     Hành vi c hơi đùa: Cha mẹ có thể nhận thấy các biểu hiện như con rất ít tương tác chơi đùa, cách thức chơi cũng chậm và khác biệt (như ít hứng thú với đồ vật, đồ chơi; chơi một cách máy móc và rập khuôn theo một kiểu như đẩy xe qua lại liên tục, thích ngắm bánh xe quay tròn, hay nhiều lúc thích xếp hàng dài để ngắm nghía,....).        Tương t